Jak zbierać dzikie rośliny jadalne? 15 wskazówek dla początkujących.
Dziś zapraszam na poradnik jak zbierać dzikie rośliny jadalne. Mimo, że temat jest od jakiegoś czasu modny (ale to ta dobra moda!) i na topie, to wiele osób odczuwa niewidzialną barierę i opory przed korzystaniem z bogactwa zasobów Matki Natury. To chyba skutek uboczny „dobrodziejstw” cywilizacji i odcięcia nas od przyrody. Faktem jest, że bez problemu rozpoznajemy loga marek, piosenki po kilku nutach, a nie umiemy rozpoznać i nazwać najpowszechniejszych roślin czy odgłosów ptaków. Smutne to trochę, bo czy chcemy czy nie, jesteśmy częścią przyrody i tego ekosystemu.
Dlaczego warto zbierać dzikie rośliny jadalne?
Rośliny zebrane w odpowiednim miejscu, rosnące na słońcu są o wiele zdrowsze niż hodowlane, genetycznie modyfikowane sałaty z marketu. Mamy setki gatunków jadalnych, które czekają na łące i to za darmo. To niewspieranie przemysłowej hodowli, filozofia zero waste. To też urozmaicenie diety, odkrywanie nowych smaków i poszerzanie kulinarnych horyzontów!
15 wskazówek dla początkujących jak zacząć zbierać dzikie rośliny jadalne:
1. Punkt pierwszy to ostrzeżenie
Nigdy nie jedz dziko rosnących roślin jeśli nie jesteś na 100% pewny, że to jest właśnie ta roślina, o której myślisz. Pamiętaj – zbierasz i jesz na własną odpowiedzialność.
Młody szczaw
2. Pogłębiaj wiedzę
Na dobry początek zaopatrz się w pomoce naukowe, czyli książki – i je przeczytaj! Oglądaj zaprezentowane w nich rośliny, studiuj ich budowę i cechy charakterystyczne. Niech Ci się „opatrzą”. Z czasem na każdym spacerze będziesz kojarzyć coraz więcej gatunków. Koniecznie poznaj też rośliny trujące! Nie chcesz się przecież pomylić? Dobrym pomysłem będzie też uczestnictwo w warsztatach np. u guru wiedzy o jadalnych roślinach, czyli Łukasza Łuczaja. Poniżej kilka pomocnych książek. Będę jeszcze o nich pisać w osobnym poście – stay tuned!
Moje ulubione książki na temat dzikich roślin jadalnych
3. Korzystaj z wiedzy innych
Szukaj pomocnych miejsc i stron w sieci. Szczególnie polecam grupę Poszukiwacze Roślin. Jeśli jesteś w terenie i nie jesteś pewien, czy to na pewno ta roślina lub chcesz zidentyfikować zupełnie nieznanego Ci osobnika to zrób zdjęcie i wrzuć na grupę z prośbą o rozpoznanie. Z dużym prawdopodobieństwem za chwilę otrzymasz odpowiedź. Innym dobrym miejscem będzie strona 1000 Roślin Jadalnych czy blog Łukasza Łuczaja.
Logo grupy Poszukiwacze Roślin
4. Zacznij od tego co już wiesz
Na początku możesz czuć przytłoczenie bogactwem gatunków i ogromem wiedzy. To normalne – nie pozwól by Cię to zniechęciło! Zacznij od tego co już wiesz. Przejrzyj książki i wypisz sobie rośliny, które znasz, które na pewno rozpoznajesz. Może być ich więcej, niż Ci się w pierwszej chwili wydaje! Przykładowe znane rośliny jadalne, które być może kojarzysz: mniszek lekarski, pokrzywa zwyczajna, szczaw zwyczajny, koniczyna, stokrotka pospolita, bez czarny.
Piękna młoda pokrzywa – mniam!
5. Wykorzystuj swoją wiedzę
Sprawdź w książkach i w internecie co możesz zrobić z roślin, które już znasz! Eksperymentuj! Tarta z mniszkiem, smoothie z pokrzywy, pesto lub zupa szczawiowa, sałatka ze stokrotkami, koniczyna w cieście czy placuszki z kwiatostanów bzu czarnego to tylko kilka z całych tuzinów propozycji ? Popuść wodze fantazji kulinarnej – ogranicza Cię tylko brak wiedzy!
Kwiatostany funkii z orzechami
Spring rollsy z kwiatostanami sosny
6. Poznaj świat roślin
Obserwuj przyrodę, przyglądaj się roślinom w terenie. Zanurz się w świecie makro. Poznaj budowę roślin – skupiaj się na kształcie listków, kwiatów, przekroju łodygi, owłosieniu, fakturze. Zgnieć, powąchaj, dotknij językiem. Z czasem zaczniesz rozpoznawać detale i cechy charakterystyczne roślin, a dzięki temu rozpoznawać coraz więcej gatunków.
Mniszek lekarski
Przyglądaj się budowie roślin
7. Korzystaj z kalendarza zbiorów
Skopiuj z którejś z książek i noś ze sobą kalendarz zbioru roślin. Bardzo przydatne narzędzie, dzięki któremu będziesz widzieć za jakimi roślinami rozglądać się w danym czasie. Przecież bez sensu byłoby szukać owoców poziomek w marcu, prawda? ?
8. Wybierz mądrze miejsce
Zbieraj rośliny z dala od miast, dróg i terenów przemysłowych. Wybierz możliwie najbardziej oddalone od cywilizacji miejsce. Nie zbieraj w pobliżu pól ze względu na możliwość zatrucia środkami chemicznymi.
Wybieraj nieskażone miejsca
9. Wybieraj młode i ładne
Przy zbieraniu liści wybieraj sam wierzchołek rośliny, najlepiej przed kwitnieniem lub młode, delikatne listki i części. Są delikatniejsze, najsmaczniejsze i zawierają najwięcej składników odżywczych. Kiedy roślina jest już starsza, można ją ściąć i poczekać aż „odbije”, aby znowu mieć do dyspozycji młode listki. Robię tak z pokrzywą na działce ? zawsze też wybieraj zdrowe części roślin – bez plam, dziur i wszelkich nietypowo wyglądających objawów.
Młoda pokrzywa żegawka
10. Szanuj zieleń!
Nie niszcz natury. Nie wytrzebiaj całej populacji rośliny w danym miejscu, szczególnie jeśli widzisz, że jest jej mało. Nie wyrywaj całej rośliny, tylko uszczknij czubek lub po kilka listków, wykop tylko kilka bulw lub korzeni, a resztę roślin zostaw. Nie obrywaj wszystkich kwiatów z jednej rośliny. Weź tylko tyle ile potrzebujesz i zużyjesz. Daj im dalej żyć!
Kwiatostany sosny i pędy zarodnionośne skrzypu
11. Chroń rzadkie gatunki
Nie zbieraj roślin, które są pod ochroną!
12. Zadbaj o wyposażenie zbieracza
Rośliny najlepiej zbierać do przewiewnego koszyka lub papierowej torby. W plastiku rośliny się szybko zaparzają. Po zebraniu przechowuj w lodówce w wilgotnej szmatce. Można wziąć nożyk lub nożyczki oraz rękawiczki – szczególnie jeśli zbieramy pokrzywę!
Rośliny najlepiej zbierać do koszyka lub papierowej torby
13. Myj zbiory lub potraktuj temperaturą
Najbezpieczniejszą formą jest jedzenie dzikich roślin po obróbce termicznej. Jedząc surowe nie tracimy co prawda składników odżywczych, ale za to możemy połknąć jaja pasożytów np. glisty lub bąblowca. Ze względu na to bardzo dokładnie myj rośliny, a najlepiej sparz wrzątkiem lub ugotuj, upiecz, usmaż – niepotrzebne skreślić.
To zielsko (szczaw, bluszczyk kurdybanek i gwiazdnica) idzie jako nadzienie do tarty 🙂
14. Nie szalej
Entuzjazm neofity może być zgubny w skutkach 😉 Wprowadzaj dzikie rośliny do jadłospisu stopniowo. Na początku zjadaj małe ilości nowego zielska i najlepiej jednego gatunku. Nieprzyzwyczajony organizm może różnie zareagować, nie mówiąc o tym, że (odpukać!) może wystąpić reakcja alergiczna na daną roślinę. Możesz jeszcze nie wiedzieć, że jesteś uczulony. To oczywiście najbardziej czarny scenariusz (mi nigdy nic takiego się nie przydarzyło), ale warto mieć to na uwadze.
Liście krwawnika – tyle wystarczy do tofucznicy na śniadanie!
15. Bądź eko na 100%
Zabieraj ze sobą z przyrody śmieci swoje i cudze. Miej w kieszeni worek na śmieci i gdy spotkasz jakieś w lesie to po prostu zabierz je ze sobą.
Szczawik zajęczy
Fiołek wonny
Dzikie rośliny jadalne – pokrzywa, bluszczyk kurdybanek i gwiazdnica
Dzikie rośliny jadalne – przepisy z bloga
Herbatka z igieł sosny – wzmacniająca i poprawiająca odporność
Uwaga: Ten wpis jest inspiracją i nie biorę na siebie odpowiedzialności za to co zjesz. Znalezione przez siebie rośliny zajadasz na własną odpowiedzialność. Jeśli nie jesteś pewny – nie jedz!
♥
Mam nadzieję, że taki poradnik wam się przyda i zachęci Was do szukania jedzenia na łące! Dajcie znać jak Wam się podoba i co o tym myślicie ? Napiszcie – zbieracie dzikie rośliny jadalne? Jeśli tak to które i jak je wykorzystujecie? Zostawcie ślad w komentarzach na dole, dzięki!
Udanych łowów i smacznego! Lisia Kita
